MUHARREM sıf (Ar. tahrim “yasaklamak, haram kılmak”tan muharrem) İslâm dininde kesin olarak yasaklanmış, haram edilmiş (şey): Nihâyet sevgilim, biraz yakınca / Bir gözle bu muzlim yere bakınca / Sır aldın o muharrem tahassüsten (Necmeddin Halil Onan) i. Hicrî senenin veya kamerî yılın birinci ayı, aşûre ayı [Kısaltması seneyi gösteren rakamlardan sonra konan “م – mim” […]DEVAMI

DİYET i (Ar. diyet) Birini öldüren veya yaralayandan alınıp ölenin mîrasçılarına veya yaralanan kişiye verilen para yâhut mal, kan parası, kan akçesi: Kolunun diyetini verecek on parası yoktu (Ömer Seyfeddin). İkide bir çölde aşîret kavgaları, kanlı vak’alar oluyor, diyet işleri çıkıyor, mutasarrıf ara bulmaya, fikir yatıştırmaya gidiyordu (Refik Halid Karay). teşmil. Bir şeyin karşılığı olarak […]DEVAMI

NÂME i. (Fars. nāme). Mektup: Sonra pâdişâhın nâmesini koynuna koyarak yola düzüldü (Ömer Seyfeddin). Hâfız Nûri koynundan bir meşin keşe içinde gizli, miftahlı nâmeler çıkarmıştı (Safiye Erol). Sevgiliye yazılan mektup, aşk mektubu: Ey nâme sen ol meh-likādan mı gelirsin / Ey hüdhüd-i ümmîd sabâdan mı gelirsin (Nâbî’den). Bu nâme o yâr-i câna gitsin / Bir […]DEVAMI

KAHVE i. (Ar. kahve “içecek şey, şarap”) [Kelime Türkçe’den Avrupa dillerine de geçmiştir] Kök boyasıgillerden bir sıcak iklim ağacı. Coffea arabica. Bu ağacın meyvesinin aynı isimdeki çekirdeği. Bu çekirdeklerin kavrulup öğütülmesi veya dövülmesiyle elde edilen toz hâlindeki madde. Bu maddeden sıcak suda pişirilen içecek: Kahvelerim pişti gel / Köpükleri taştı gel / Ä°yi günün dostları […]DEVAMI

AŞK (Ar. ‘işk) Bir kimse veya bir şeye karşı duyulan çok kuvvetli sevgi ve bağlılık, aşırı muhabbet: Aşk içre azâb olduğun ondan bilirim kim / Her kimse ki âşıktır işi âh u figandır (Fuzûli’den). Senin için aşk oduna yandım (Pir Sultan Abdal). Şiddetli istek, tutku: Çeliğe su vermek onun aşkıydı (Ömer Seyfeddin). Bizdik o hücûmun […]DEVAMI